Ayak tırnak mantarı, tıpta onikomikoz olarak bilinen bir hastalıktır. Bu hastalık, dermatofit adlı mikroorganizmalar tarafından tetiklenir. Yavaş ve kronik bir seyir izleyen bu rahatsızlık, tırnak yatağını ve tırnak plağını etkiler. Ayak tırnak mantarı, tırnak hastalıklarının yaklaşık yarısını oluşturur ve ciddi bir durumdur. Mantar enfeksiyonu tırnaklarda renk değişiklikleri, kalınlaşma, kırılma ve kötü kokuya neden olur. Mantarlar genellikle tırnak altına girer ve buradan tırnaklara yayılır.

Mantar, genellikle tırnak altındaki tırnak yatağına girer. Bu duruma tırnağa zarar verebilecek faktörler neden olur. Tırnaklarda zedelenme, sert cisimlerle vurulma, derin kesilme ve dar ayakkabılar gibi etkenler mantarların tırnağa yerleşmesine neden olur. Tırnak mantarları bulaşıcıdır; bu nedenle ortak kullanım alanlarında dikkatli olunmalıdır. Yüzme havuzları, soyunma odaları, ortak duşlar, bahçeler ve steril edilmeyen manikür-pedikür setleri mantar oluşumuna neden olabilir.

Ayak tırnak mantarının kendiliğinden iyileşmesi mümkün değildir. Doktorun önerdiği ilaçlar ve tedavi yöntemlerine uyulmalıdır. Tedavide kullanılan ilaçlar mantarın tırnaktaki yerleşim bölgesine ulaşarak enfeksiyonu yok eder. İlaçların önerilen dozlarda ve kullanma şekline uygun olarak uygulanması gerekir. Lazer yöntemi de tırnak mantarını tedavi seçenekleri arasında yer alır. Tedavi genellikle yaklaşık 3 ay sürer ve bu süre zarfında ağızdan alınan ve lokal olarak uygulanan ilaçlar kullanılabilir. Tedavi sırasında ayakkabıların ve çorapların içine sıkılacak özel spreyler korunmaya ve tedaviye yardımcı olur. Mantarın nasıl tedavi edileceğine doktorunuz karar verecektir.

Mantar tedavisi devam ederken ve tedavi sonrasında uygulanacak bazı yöntemler, tırnaklarınızı mantar enfeksiyonundan korumanıza yardımcı olacaktır. Bunun için öncelikle ayaklarınızı temiz ve kuru tutmanız gerekir. Ortak kullanılan yerlerde terlik kullanmanız, tırnaklarınızı düz olarak kesmeniz, ayaklarınıza uygun ve dar olmayan ayakkabılar giymeniz gerekir. Evde kullandığınız havlu gibi eşyaların kişiye özel olması, manikür ve pedikür aletlerinin steril olması ve çoraplarınızı her gün değiştirmeniz gerekmektedir.

Yavaş ve kronik olarak ilerleyen tırnak mantarı, toplumda en fazla rastlanan tırnak hastalıklarından biridir. Herkes bu rahatsızlığa yakalanma riskine sahiptir; ancak bazı kişilerde bu oran daha yüksektir. Bu kişiler diyabet hastaları, dolaşım problemleri olanlar, bağışıklık sistemi zayıflamış olanlar, 65 yaşın üzerindeki kişiler, ayak derisinde mantar bulunanlar, ayakları fazla terleyenler, sporla uğraşanlar ve ayakları sürekli olarak nemli kalan kişilerdir. Bu sayılanlar içinde en önemli etken olarak ayakların nemli olarak kalması ve mantar oluşumuna zemin hazırlaması gösterilebilir.